حوزه نوین

حوزه نوین

۸۳ مطلب با موضوع «علم صرف» ثبت شده است

جامع المقدمات، مجموعه‌ای از کتبی است که در سال‌های ابتدائی در حوزه‌های علمیه تدریس می‌شد. این کتاب‌ها در دوره‌های مختلف و توسط نویسندگان گوناگون نوشته شده است و بعدها در یک جلد گردآوری شده‌اند. در این مجموعه پانزده کتاب در چهار موضوعِ اخلاق، منطق، صرف و نحو جمع شده است. یک کتاب اخلاقی، یک کتاب منطقی، شش کتاب در علم صرف و هفت کتاب نحوی محتوای جامع المقدمات است. با توجه به وجود کتاب‌های فارسی و نیز نویسندگان شیعی، می‌توان حدس زد این کتاب برای طلاب شیعی ایرانی تدوین شده است، اگرچه بسیاری از نویسندگان از عامه‌اند. به جز هدایه و صمدیه، دیگر کتب این مجموعه در حوزه‌های امروز به صورت رسمی تدریس نمی‌شوند.

دریافت حجم: 28.4 مگابایت

امثله و شرح امثله: این دو کتاب را میرسید شریف جرجانی نوشته است و متن آن به فارسی است. موضوع آن بخشی از علم صرف است که در نهایت اختـصار مشتـقات مصدر، یعنى صیغه هاى ماضى، مضـارع، اسـم فاعل، اسـم مفعول، امر، نهى، جـحـد، نفى و استفهام را بیان کرده است.

صرف میر: صرف میر به اسم نویسنده‌اش میر سیدشریف است. این کتاب نیز در علم صرف و به فارسی است. صرف میر در سـى و یک فصل تـنظیم شـده و شامـل مبـاحـث افعال و اسما با تمام مشتقاتش است.

صیغ مشکله: رساله ای در شرح برخی صیغه های افعال عربی است که برخلاف قاعده است و به همین خاطر موجب مشکل بودن آن شده است. مولف این رساله، ناشناخته است که چگونگی تحول آن را بیان کرده و دلیل صرفی آن را گفته است.

الکبری فی المنطق: رساله‌ای در منطق مقدماتی به زبان فارسی که از چند سده پیش در حوزه‌های علمیه تدریس می‌شود. نام‌گذاری این رسالۀ کوتاه به الکبرى، به سبب وجود متن فشرده‌تری در منطق با عنوان الصغرى است که آن نیز به قلم جرجانی است. الکبرى بارها از جمله در ضمن مجموعۀ جامع‌‌المقدمات به چاپ رسیده است.

بر این رساله شرحهای مختلفی نوشته‌اند و شمس‌الدین محمد پسر میر سید شریف آن را با عنوان الغرّة فی المنطق به عربی برگردانده است.

آداب المتعلمین: کتابی درباره آداب تعلیم و تربیت اسلامی، رسم علم آموختن و دانستنی های طالب علم و مراتب اخلاقی است. این کتاب به عربی نگاشته شده است. برخی نویسنده‌ی این کتاب را “برهان الدین زرنوجی” فقیه و عالم بزرگ قرن پنجم و ششم هجری قمری دانسته‌اند و برخی نیز آن را به خواجه نصیرالدین طوسی نسبت داده‌اند.

تصریف: مولف آن عبدالوهاب بن عمادالدین بن ابراهیم زنـجانى شافعـى از علماى قرن هفتم , متوفاى سال ۶۵۵ هجرى قمرى است .این کتـاب مختـصر بـسیارى از مبـاحث عـلم صـرف را داراست.

شرح تصریف: بر کتاب تصریف زنجانی شروح فراوانی نوشته شده است. از مهم ترین این شروح شرح ملاسعدالدین تفتازانی است. تفتازانی این شرح را در شانزده سالگی نوشت و نخستین کتاب وی محسوب می‌شود.

عوامل جرجانی: این کتاب و سه کتاب دیگر درباب عوامل در نحو است. عبدالقاهر جرجانی ادیب‌، نحوی‌، مؤسس‌ و نظریه‌پرداز بلاغت‌ در سده پنجم‌ نویسنده این کتاب است. العوامل‌ المائة یا مائة‌ عامل، در باره صد عامل‌ در نحوعوامل‌ در این‌ کتاب‌ به‌ لفظی‌ و معنوی‌ و سَماعی‌ و قیاسی‌ (قانونمند) تقسیم‌ شده‌ است‌ این‌ کتاب‌ از متون‌ درسی‌ بوده‌ است‌ و بارها به‌ چاپ‌ رسیده‌ و، به‌ نظم‌ و نثر، به‌ ترکی‌ برگردانده‌ شده‌ و شرحهای‌ متعددی‌ نیز بر آن‌ نوشته‌ شده‌ است‌ از شارحان‌ شیعی‌ این‌ کتاب‌ قطب‌الدین‌ راوندی‌، ملامحسن‌ فیض‌ کاشانی‌ و فاضل‌ هندی‌ در فارسی‌ نیز با عنوان‌ عوامل‌ منظوم‌ و عوامل‌ صدگانه‌ به‌ نظم‌ کشیده‌ شده‌ است‌.

شرح عوامل: رساله‌ای در شرح کتاب عوامل نوشته ملانظرعلی گیلانی به زبان عربی.

عوامل ملامحسن: رساله ای در عوامل اعراب نوشته ملامحسن فیض به زبان عربی.

عوامل منظومه: رساله‌ای منظوم در علم نحو «عوامل اعراب» سروده “کمال الدین بن حسام”. این سروده به فارسی است.

الهدایة فی النحو: این کتاب به عربی است و یک دوره مسائل مهم نحو را به صورت روان و خالی از حشو بیان کرده است. گاهی نویسنده‌ی آن را ابوحیان اندلسی می‌دانند و برخى مؤلف آن را زبیر بن احمد بن سلیمان زبیرى شافعى (م ۳۱۷) مى دانند.

شرح انموذج: کتابی مختصر و مفید در نحو زبان عرب به زبان عربی. نویسنده آن، ابوالقاسم محمود زمخشری از بزرگان علمای اهل تسنن در نحو و بلاغت و فقه و حدیث و تفسیر و ….. این کتاب تلخیص اثر دیگر نویسنده بنام «المفصل فی صنعة الاعراب» است. نویسنده در «انموذج» در نهایت ایجاز، تقریبا تمام مسائل نحو و اندکی از صرف را گفته است. این کتاب را جمال الدین محمد بن عبدالغنى اردبیلى شرح کرده است.

صمدیه: از مهمترین و دقیقترین آثار شیخ بهایی در نحو، «الفوائد الصمدیه» معروف به صمدیه است. این اثر با حجم بسیار کم، حاوی یک دوره کامل نحو است که در کمال ایجاز و اختصار و در کمال فصاحت و بلاغت می باشد.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۰۱ خرداد ۹۶ ، ۱۸:۰۰
محمد صدرا امینی

علم نحو در ابتدای پیدایش خویش با علم صرف آمیخته بوده است و به همین خاطر بسیاری از کتب نحوی قدیمی مشتمل بر مسائل علم صرف نیز هست. ابن مالک در الفیه خود هم مسائل نحوی را آورده است و هم به مسائل صرفی اشاره کرده است؛ به همین خاطر الفیه و شروح آن یکی از منابع علم صرف محسوب می شوند.

یکی از شروح مطرح الفیه، شرحی است که فرزند ابن مالک بر اثر پدرش نگاشته است و به «شرح ابن الناظم» معروف شده است.

دانلود مقدّمه کتاب از سایت المکتبة الوقفیّة

دانلود متن کتاب از سایت المکتبة الوقفیّة

سایر لینکهای دانلود

تدریس صوتی شرح ابن الناظم توسّط شیخ علی محسن العاملی از سایت صوت الشیعة



۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۶ ارديبهشت ۹۶ ، ۰۷:۱۴
محمد صدرا امینی

ابن مالک مطالب صرفی و نحوی را به صورت شعر درآورده است و این اشعار توسّط ادیبان بسیاری همچون سیوطی و این عقیل و ابن هشام و ... شرح شده است.

دریافت متن الکترونیکی الفیه ابن مالک

دریافت متن پی دی اف الفیه حجم: 1.07 مگابایت

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۶ ارديبهشت ۹۶ ، ۰۷:۱۴
محمد صدرا امینی

کتاب «المنصوریة فی النحو و الصّرف» یکی از آثار مرحوم آیت الله العظمی سیّد محمّد حسینی شیرازی (قدّس سرّه) است که در 225 صفحه نگاشته شده است.

لینک صفحه دانلود کتاب

لینک مستقیم دریافت کتاب

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۶ ارديبهشت ۹۶ ، ۰۷:۱۴
محمد صدرا امینی

کتاب «المورد الکبیر» (نماذج تطبیقیّة فی الإعراب و الأدوات و الصرف) تألیف دکتر فخرالدین قباوة می باشد که در 592 صفحه تألیف شده و توسّط نشر ادب حوزه منتشر شده است. وی در این اثر قطعاتی از اشعار عربی دوران جاهلیّت، اسلام و دوره عبّاسی را ذکر کرده و آنگاه به بررسی اعراب مفردات و جملات آن پرداخته و سپس به بررسی ادوات و مباحث صرفی هر شعر پرداخته است. این کتاب به نوعی تجزیه و ترکیب اشعار عربی است.

لینک صفحه دریافت کتاب

لینک مستقیم دریافت کتاب


۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۶ ارديبهشت ۹۶ ، ۰۷:۱۳
محمد صدرا امینی

کتاب «الأصول الوافیة» که به «أنوار الربیع فى الصرف و النحو و المعانى و البیان و البدیع» موسوم است، تألیف شیخ محمود العالم المنزلى است که  در 224 صفحه (چاپ سنگی) نگاشته شده و کتاب «حسن الصنیع فى علم المعانى و البیان و البدیع» تألیف شیخ محمد البسیونى البیبانى نیز در حاشیه آن نگاشته شده است.

لینک شماره 1 برای دریافت کتاب

دریافت متن از سایت بیان حجم: 15.1 مگابایت


۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۶ ارديبهشت ۹۶ ، ۰۷:۱۳
محمد صدرا امینی

کتاب «نقعه الصدیان فیما جاء علی الفعلان» تألیف ابو الفضائل الحسن بن حیدر بن علی القرشی است که در 16 صفحه به بررسی کلماتی که بر وزن فَعلان در زبان عربی استعمال شده‏ اند می پردازد.

دریافت متن کتاب  حجم: 145 کیلوبایت

کتابی دیگر با همین نام تألیف صاغانی (ت 650 هجری) در 97 صفحه با تحقیق الدکتور علی حسین البواب توسّط مکتبة المعارف در ریاض چاپ شده است.

دریافت متن کتاب صاغانی


۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۶ ارديبهشت ۹۶ ، ۰۷:۱۳
محمد صدرا امینی

کتاب «فلک القاموس» تألیف عبد القادر بن أحمد بن عبد القادر بن الناصر الکَوْکَبَانی الشافعی (ت 1207هـ) است که به تحقیق ابراهیم السامرّایی توسّط انتشارات دارالجیل بیروت چاپ شده است.

مؤلّف در 18 صفحه به شرح اصطلاحات موجود در کتاب قاموس المحیط فیروزآبادی در باب شناخت جموع پرداخته است. لذا این کتاب به منزله یک کشتی برای سیر در دریای قاموس المحیط است و به همین خاطر فلک القاموس نام گرفته است.

دریافت کتاب به سبک مکتبه شامله
دریافت از صندوق بیان حجم: 262 کیلوبایت


۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۶ ارديبهشت ۹۶ ، ۰۷:۱۳
محمد صدرا امینی

کتاب «میزان الألف العربیّة» تألیف أحمد زرقه در 132 صفحه تدوین شده است. این کتاب درباره الف و همزه و تغییرات آنها و شیوه کتابتشان بحث می‏ کند؛ تصویر پشت جلد کتاب چنین است:

دریافت متن کتاب حجم: 1.58 مگابایت



۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۶ ارديبهشت ۹۶ ، ۰۷:۱۲
محمد صدرا امینی

کتاب  «دراسات فی فقه اللغة» تألیف دکتر صبحی صالح در 400 صفحه پیرامون فقه اللغة تألیف شده است؛ دکتر صبحی صالح یکی از مؤلّفین مشهور در دنیای عرب است. فصل نهم این کتاب با عنوان «صیغ العربیّة و أوزانها» از ص 328-346 به بررسی برخی مباحث صرفی از دیدگاه فقه اللغة اختصاص دارد.

دریافت متن کتاب به صورت pdf حجم: 9.08 مگابایت


۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۶ ارديبهشت ۹۶ ، ۰۷:۱۲
محمد صدرا امینی